Złączki, tulejki kablowe – opis

Tulejki kablowe to złączki służące do przelotowego łączenia przewodów instalacyjnych oraz kabli elektroenergetycznych w tzw. mufach. W przeważającej większości stosuje się złączki tulejkowe do zaprasowania, które zaciska się na żyłach kabli i przewodów za pomocą ręcznych zaciskarek lub pras hydraulicznych. W profesjonalnych instalacjach elektroenergetycznych stosuje się niekiedy złączki gwintowe ze śrubami zrywalnymi, które „ukręcają się”, gdy zostanie osiągnięty odpowiedni docisk. Do kabli i przewodów miedzianych służą tulejki kablowe wykonane z miedzi surowej lub cynowanej, do kabli aluminiowych są przeznaczone tulejki aluminiowe lub z cynowanej miedzi. Żyły kabli sektorowanych, tj. z żyłami o przekroju zbliżonym do trójkąta, przed włożeniem do tulejki kablowej muszą być wstępnie sprasowane do przekroju okrągłego. Najczęściej stosowane są złączki do łączenia jednakowych kabli, o tych samych przekrojach, ale występują także wersje redukcyjne – do łączenia kabli o różnych przekrojach.

Tulejki kablowe aluminiowe

Aluminiowe tulejki kablowe zwane złączkami aluminiowymi służą do przelotowego łączenia energetycznych kabli i przewodów aluminiowych, np. w mufach kablowych. Występują o średnicach wewnętrznych dopasowanych do typowych przekrojów kabli elektroenergetycznych od 16mm2 do 240mm2, niekiedy nawet więcej. Najbardziej popularne są cienkościenne wersje aluminiowych tulejek kablowych przeznaczone do kabli niskiego napięcia do 1000V. Do kabli średniego napięcia do 30kV stosuje się złączki grubościenne, zgodne ze standardem DIN 46267, w tym także szczególną wersję z przegrodą hermetyczną, aby w mufach przejściowych syciwo nie przedostawało się z kabla w izolacji papierowej do kabla w izolacji polimerowej. Osobną podgrupę aluminiowych tulejek kablowych stanowią złączki do łączenia gołych linek aluminiowych stosowanych w napowietrznych liniach niskiego i średniego napięcia. Występują w wersjach do zaprasowania o przekroju okrągłym, ale najbardziej popularne są złączki płasko-owalne do karbowania specjalną karbownicą. Złączki do karbowania mają osobne wykonania dla linek aluminiowych AL oraz inne - ze specjalną aluminiową przekładką - do linek stalowo-aluminiowych AFL. Do izolowanych linii napowietrznych niskiego napięcia mają zastosowanie aluminiowe złączki preizolowane, które zaprasowuje się razem z izolacją w sześciokąt na przewodach typu ASXSN. Występują w przekrojach od 16mm2 do 120mm2.

Tulejki kablowe miedziane

Miedziane tulejki kablowe zwane złączkami miedzianymi lub złączkami CU służą do łączenia przewodów instalacyjnych i energetycznych kabli miedzianych. Dla ziemnych kabli elektroenergetycznych najbardziej popularne są wersje z surowej miedzi, ale występują także cynowane, bardziej odporne na śniedzienie. Typowe wykonania służą do zaprasowywania przy użyciu zaciskarek ręcznych i pras hydraulicznych, ale w energetyce zawodowej znajdują zastosowanie także złączki ze śrubami zrywalnymi. Osobną podgrupę miedzianych tulejek kablowych stanowią złączki izolowane do cienkich przewodów instalacyjnych wykonane z cynowanej miedzi pokrytej izolacją polimerową. Można je zastosować zarówno do łączenia przewodów 1-drutowych typu YDY, YDYp… jak i przewodów linkowych typu OMY, OWY, OW… poprzez zaprasowanie specjalną praską razem z izolacją. Dostępne są w wersjach z izolacją zwykłą oraz termokurczliwą z klejem, która po obkurczeniu przy użyciu opalarki lub palnika gazowego daje hermetyczne połączenie. Występują w wykonaniach na przewody: 0,5-1mm2, 1,5-2,5mm2, 4-6mm2.

Tulejki kablowe AL-CU

W przejściowych mufach kablowych łączących elektroenergetyczne kable niskiego napięcia miedziane z aluminiowymi znajdują zastosowanie bimetaliczne tulejki kablowe AL-CU. Wykonane są odrębnych tulejek miedzianej i aluminiowej, zespolonych ze sobą za pośrednictwem metalu eliminującego zjawisko powstawania ogniwa galwanicznego na styku aluminium – miedź. W mufach kablowych średniego napięcia do 36kV znajdują zastosowanie tulejki kablowe AL-CU z litego stopu miedzi w całości pokrytego warstwą cyny. Dzięki takiemu wykonaniu mogą służyć zarówno do łączenia kabli miedzianych, aluminiowych jak i aluminiowych z miedzianymi. Najczęściej występują w wersjach gwintowych ze śrubami zrywalnymi, w wykonaniach zwykłych i hermetycznych.