Przełączniki źródła zasilania (sieć-agregat) – opis

Przełączniki źródła zasilania jak sama nazwa wskazuje, służą do przełączania obwodów czy urządzeń na jedno z dwu odrębnych źródeł zasilania. Najczęściej jest to przełączanie z zasilania sieciowego, w przypadku jego awarii, na rezerwowe zasilanie z agregatu. Stąd potoczna nazwa przełącznik sieć-agregat. W bardziej zaawansowanych rozwiązaniach przełączaniem źródła zasilania i uruchamianiem/wyłączaniem agregatu prądotwórczego sterują układy automatyki SZR (samoczynnego załączania rezerwy). W tańszych rozwiązaniach, gdy agregaty są uruchamiane ręcznie, najbardziej adekwatne i uzasadnione ekonomicznie będzie zastosowanie przełączników źródła zasilania. Przełączniki sieć-agregat muszą być trójpozycyjne, z pozycją środkową 0, gdy wszystkie styki są otwarte. Pozycje pokręteł lub dźwigni są oznaczane zwykle jako: 1-0-2, 2-0-1 lub I-0-II. Przełączniki źródła zasilania występują w ofercie różnych producentów aparatury łączeniowej w 3 podstawowych wersjach, jako łączniki krzywkowe w obudowie lub bez obudowy oraz do montażu na szynę DIN.

Przełącznik sieć-agregat na szynę DIN

Przełączniki źródła zasilania w wykonaniu na szynę DIN występują zazwyczaj w ofercie producentów aparatury modułowej, jak: Legrand, Schneider Electric, Hager… W wersji 1-fazowej mają szerokość 1 lub 2 modułów (do 32A) albo 4 modułów (63A) i za pomocą dźwigni umożliwiają przełączanie bądź jednego bieguna fazowego, bądź 2 biegunów: fazowego i neutralnego. W wersji 3-fazowej mogą mieć szerokość od 3 do 8 modułów i być wyposażone w napęd dźwigniowy góra-dół lub pokrętło obrotowe do przełączania 3 biegunów fazowych (oznaczenie 3P) lub 4 biegunów, fazowych i neutralnego (oznaczenie 3P+N lub 4P). Szczególną popularnością w tym segmencie cieszą się 40A przełączniki modułowe firmy Hager: 3-polowy SFT-340, 4-polowy SFT440. Występują także przełączniki sieć-agregat przystosowane do montażu na szynę DIN, ale większe gabarytowo, do montażu w głębszych prefabrykowanych rozdzielnicach. Przykładem takiego aparatu jest przełącznik z napędem obrotowym PRZK firmy Spamel, dostępny na prądy znamionowe: 63, 80, 125 i 160A. Przełączniki sieć-agregat z napędem obrotowym mogą być z napędem bezpośrednim, tj. z pokrętłem bezpośrednio na obudowie przełącznika. Niektóre wersje mają natomiast możliwość zastosowania dodatkowej osi i montażu specjalnego pokrętła na drzwiach rozdzielnicy.

Przełącznik sieć-agregat w obudowie

Przełączniki źródeł zasilania w obudowach do montażu nawierzchniowego występują w ofercie producentów łączników krzywkowych. W naszym rejonie największą popularnością w tym segmencie cieszą się łączniki sieć-agregat serii ŁUK firmy Elektromet Dzierżoniów. Dostępne są na prądy znamionowe: 12, 16, 25, 40, 63 i 100A, standardowo jako 3-biegunowe, ale jest też wersja 4-biegunowa z rozłączalnym biegunem neutralnym, posiadająca dodatkowe oznaczenie NA. Przełączniki źródła zasilania firmy Elektromet mogą być w obudowach o szczelności IP44 lub IP65.

Przełącznik sieć-agregat tablicowy

Tablicowe przełączniki sieć-agregat są mutacją łączników krzywkowych pozbawionych obudowy, ale za to wyposażoną tzw. płytką przednią z oznaczeniami położeń pokrętła. Są przeznaczone do montażu w obudowach i rozdzielnicach. Wewnątrz rozdzielnicy umieszcza się główny mechanizm z odkrytymi zaciskami, do których podłączone są przewody obwodów wejściowych i wyjściowych, a na zewnątrz obudowy wyprowadzone jest pokrętło z płytką. Umożliwia to przełączanie źródeł zasilania sieć-agregat bez otwierania rozdzielnicy.